در برنامه «میز اقتصاد» شبکه سراسری خبر در قالب پویش «ایران‌جان» که با محوریت صنایع تبدیلی؛ حلقه مفقوده توسعه کشاورزی گلستان برگزار شد، سید هامان هاشمی، نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران و رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان، با تشریح جایگاه ویژه استان گلستان در اقتصاد کشاورزی کشور، خواستار اصلاح سیاست‌گذاری‌ها و هدایت سرمایه‌گذاری‌ها براساس مزیت‌های اقلیمی و تولیدی استان شد.

هاشمی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه «اثرگذاری بخش کشاورزی در اقتصاد گلستان دو برابر میانگین کشوری است» گفت: در تولید ناخالص داخلی و اشتغال استان، سهم کشاورزی حدود دو برابر متوسط کشور است و این نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از معیشت مردم گلستان به کشاورزی وابسته است.

وی با اشاره به گستره متنوع تولیدات کشاورزی در استان افزود: گلستان در تولید دانه‌های روغنی به‌ویژه پنبه، گندم، طیور، آبزیان، محصولات باغی، سبزی و صیفی و گیاهان دارویی ظرفیت‌های بی‌نظیری دارد و نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی کشور ایفا می‌کند.

خام‌فروشی و ظرفیت خالی صنایع تبدیلی

هاشمی یکی از چالش‌های اساسی کشاورزی استان را نبود صنایع تبدیلی فعال و بهره‌بردار دانست و گفت: بخش قابل توجهی از محصولات استان همچنان به صورت خام فروخته می‌شود. بسیاری از کارخانه‌های پنبه، آرد و صنایع مرتبط با گوجه‌فرنگی با ظرفیت پایین یا غیرفعال هستند. این موضوع زنجیره ارزش را ناقص کرده و فرصت‌های درآمدی کشاورزان و استان را از بین برده است.

وی ادامه داد: اگر امروز شاخص درآمد مردم گلستان در مقایسه با استان‌های دیگر پایین است، بخش زیادی از آن نتیجه سیاست‌گذاری‌های ناهماهنگ و تصمیمات نادرست دهه‌های گذشته است که مانع شکل‌گیری صنایع مکمل شده است.

لزوم هدایت ملی سرمایه‌گذاری بر اساس مزیت‌ها

نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران با تأکید بر لزوم نگاه کلان در سیاست‌گذاری‌ها افزود:هر استان باید براساس مزیت طبیعی و اقلیمی خود مأموریت مشخص داشته باشد. وقتی گلستان از نظر تولید گندم جزو برترین‌های کشور است، چرا صنایع بزرگ ماکارونی در این استان شکل نگرفته است؟ وزارتخانه‌ها نباید اجازه دهند توسعه صنعتی به چانه‌زنی و سلیقه‌ای پیش برود؛ باید مبتنی بر مزیت واقعی استان‌ها باشد.

الگوی کشت باید جذاب و استانی باشد

وی اجرای فعلی الگوی کشت را نیازمند بازنگری دانست و گفت:الگوی کشت ایده مناسبی است اما اجرا در عمل باید استانی و متناسب با شرایط اقتصادی کشاورز باشد. کشاورز زمانی همراه سیاست رسمی می‌شود که مزیت اقتصادی داشته باشد. سال گذشته بسیاری از کشاورزان براساس سیاست‌ها به سمت پنبه رفتند اما با افزایش قیمت شالی، عملاً کشاورزانی که به الگو پایبند بودند متضرر شدند. بنابراین جذابیت اقتصادی باید در سیاست‌گذاری لحاظ شود.

پنبه؛ محصولی راهبردی که از سیاست‌های غلط آسیب دیده است

هاشمی با اشاره به سابقه تاریخی و ظرفیت بالای استان در تولید پنبه گفت:پنبه محصولی کم‌آب‌بر، اشتغال‌زا و هماهنگ با تناوب زراعی استان است و گلستان سابقه‌ای درخشان در تولید آن دارد. با این حال به دلیل قیمت‌گذاری نامناسب، عدم حمایت صنعتی و سیاست‌گذاری ناهماهنگ، سطح زیرکشت پنبه کاهش یافته و صنایع وابسته دچار رکود شده‌اند.

وی برای احیای پنبه سه راهکار ارائه کرد:

1. قیمت‌گذاری عادلانه و جذاب برای کشاورز بر مبنای ضریبی از قیمت گندم
2. حمایت و نوسازی صنایع تبدیلی و کارخانه‌های پنبه‌پاک‌کنی
3. تعریف پنبه به‌عنوان محصول استراتژیک با حمایت‌های مشابه دانه‌های روغنی

توسعه صنایع روستایی؛ مسیر تکمیل زنجیره ارزش

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان با بیان اینکه «جمعیت روستایی گلستان دو برابر میانگین کشوری است» افزود:این ظرفیت بزرگ می‌تواند به خوشه‌های تولیدی تبدیل شود. اگر کشاورزان مجهز و توانمند شوند، می‌توانند محصول خود را فرآوری‌شده و با برند محلی عرضه کنند. این همان مدلی است که در بسیاری از کشورها باعث ارزش‌آفرینی شده و نمونه‌های موفقی نیز در گلستان وجود دارد.

هاشمی در پایان با تأکید بر ضرورت تغییر نگاه کلان کشور به بخش کشاورزی گفت:کشاورزی تنها یک فعالیت اقتصادی نیست؛ امنیت غذایی، اشتغال، سلامت جامعه و حتی امنیت ملی به آن وابسته است. تا زمانی که سیاست‌ها اصلاح نشود و صنایع تبدیلی متناسب با مزیت استان‌ها توسعه پیدا نکند، خام‌فروشی ادامه خواهد داشت و فرصت‌های بزرگ اقتصادی برای استان‌هایی مانند گلستان از دست خواهد رفت.

 

---

---

https://edu.gccim.com/blog/2048